Tespit ve Öneri Defteri yani onaylı defter, 29 Aralık 2012 tarihli İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği ile yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelikte, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı tarafından yapılan tespit ve tavsiyeler ile gerekli görülen diğer hususların yazıldığı, seri numaralı ve sayfaları bir asıl iki kopyalı şekilde düzenlenmiş her işyeri için tek olan defter olarak tanımlanmıştır.
Onaylı defter nasıl onaylatılır ?
Onaylı defter, işyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri veya noter tarafından her sayfası mühürlü olacak şekilde onaylanır.
Tespit ve öneri defteri, onaylı defter nasıl olmalıdır ?
Tespit ve öneri defteri, işyerine özel bir defterdir. İki nüshası otokopili olmak üzere toplam 3 nüshadan oluşur. Sayfaları 1’den başlayarak numaralı olmalıdır ve her otokopili nüsha asıl sayfanın numarasını taşımalıdır.
Onaylı defter, işyerine özel olması nedeniyle ilk sayfasında mutlaka işyeri bilgileri yer almalıdır. Bu bilgiler SGK sicil numarası, işyeri adresi ve iletişim bilgileri, işveren veya sorumlu müdür bilgilerinden oluşmalıdır.
Yönetmelikte yeri olmadığı halde Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri, defterin ön sayfasında işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının bilgilerini ve imzasını istemektedir. Onaylı defter işyerine özel bir defterdir ve sorumlu iş sağlığı ve güvenliği profesyoneli zaman içinde değişebilir, bu da ileride defterin ön sayfasında yazan kişiler ile işyerine hizmet veren kişiler arasında farklılıklar oluşturacaktır ki uygulamada da bu şekilde olmaktadır.
Ancak defter onaylarının ücretsiz olarak sadece Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından yapılması nedeniyle, talep ettikleri bu gibi dayanağı olmayan ve onaylı defter mantığına uymayan uygulamalara itiraz etme şansı ne yazık ki yoktur. Bu nedenle, eğer temin ettiğiniz defterin ön sayfasında iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı için alan yoksa, kendiniz isim, sertifika bilgileri ve imza alanı içeren bir sayfa hazırlayıp ön sayfaya yapıştırabilirsiniz.
Onaylı deftere neler yazılır ?
Onaylı tespit ve öneri defteri, işyerinde tespit edilen riskler ve bunların çözümleri ile ilgili önerilerin yazılması gereken bir defterdir. Defteri aldığınız andan itibaren tüm mevzuatı yazmanız doğru değildir zira bu bilgilendirmeler farklı şekilde yapılmalıdır.
Deftere yazılan tespitler net ve açıklayıcı şekilde olmalıdır. Merdiven basamaklarında kaydırmaz bant olmalıdır gibi genel bir ifade kullanmak yerine “yemekhane merdivenlerinde kaydırmaz bant yoktur” benzeri net ifadeler kullanılmalı ve hemen ardından çözüm önerisi yazılmalıdır.
Yapıcı olmak adına deftere yazılan önerilerin yerine getirildiği de daha sonra kısaca belirtilebilir.
Tespit ve öneri defteri yazılırken dikkat edilecek konular
Bir sayfayı doldururken mutlaka tarih ve işyeri adını yazınız. Bir çok onaylı defterin iç sayfalarında hangi işyerine ait olduğu yazmamaktadır. Hem sayfaların karışmaması hem de gerektiğinde resmi kanıt olması amacıyla işyeri bilgileri yazılmalıdır.
Yazdığınız maddelerden sonra sayfayı bir çizgi ile kapatınız. Bu sayede olumsuz bir olayda veya denetim sırasında olumlu düşünülmesini sağlayabilirsiniz.
Yazdığınız sayfaların bir nüshasını mutlaka alın. Aldığınız sayfaları zaman içinde silinmelerine karşı fotokopilerini çekin. Defteri işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının aynı anda imzalaması şart değildir, yönetmelikte ayrı ayrı imzalayabilecekleri de belirtilmiştir. Yani yazdığınız öneriler ile ilgili hekim imzasını beklemenize gerek yoktur.
Tespit ve öneri defteri ile ilgili en çok sıkıntı çekilen konuların başında işverenlerin defteri imzalamaması gelir. Onaylı tespit ve öneri defteri, işverenlerin sorumluluğu altında olan bir defterdir ve bu deftere yazılanlar imza olsun veya olmasın işverene tebliğ edilmiş sayılır. Bir süre işveren imzası için bekledikten sonra kendinize ait nüshayı alıp saklamanız sizin yararınıza olacaktır.