İş sağlığı ve güvenliği eğitimi, iş güvenliği önlemleri arasında ilk sıralarda yer almaz. Ancak kalıcı bir isg kültürü yerleştirmek ve çalışanların daha bilinçli olmasını sağlamak için iş güvenliği eğitimleri çok önemlidir.
İş güvenliği eğitimlerinin etkili olabilmesi için eğitim içeriği ve eğitim yöntemleri doğru seçilmelidir. İsg eğitimleri, yetişkin bireylere yönelik olması nedeniyle okul çağındaki öğrencilere uygulanan tekniklerden daha farklı teknikler uygulamak gerekir.
Eğitim Konusu
İş güvenliği eğitim konuları katılımcılar için çok önemlidir. Katılımcıların %90’ı kendilerini ilgilendirmediğini düşündükleri eğitimleri yaklaşık 5 dakika dinleyip kalan sürede dikkatleri farklı bir konuya yöneliyor. Dolayısıyla hem eğitim amacına ulaşmamış oluyor hem de önemli iş gücü kaybı yaşanıyor.
Ayrıca çalışanların ilgilenmedikleri eğitimler, iş güvenliğine olan bakış açısını da olumsuz yönde etkiliyor.
Bu nedenle eğitim konusu belirlenirken mutlaka kişilere veya gruplara özel konular seçilmelidir. Örneğin bir metal işleme tesisinde ofis çalışanlarının doğrudan üretim alanı ile ilgili iş güvenliği eğitimi konuları alması şart değildir.
Eğitim İçerikleri
TÜİK 2013 verilerine göre Türkiye’de 15 yaş üzeri nüfusun yaklaşık %60’ı ilköğretim veya altı seviyede eğitim görmüştür. Hiç eğitim görmeyen yani okula gitmeyen nüfus oranı ise yaklaşık %11. Son yıllarda artan göçmen ve mülteci çalışan sayısı ile beraber eğitim görmemiş veya Türkçe konuşma ve anlama becerisi edinmemiş çalışan sayısı oldukça fazla.
Bu durumda eğitim içerikleri mutlaka eğitim verilen katılımcı grubu düşünülerek hazırlanmalıdır. Eğitim içerikleri basit, kolay anlaşılabilir, daha fazla görsele dayalı ve katılımcıyı çelişkide bırakmayan özellikte olmalıdır. Yani katılımcılar eğitimden çıktıklarında eğitim konusu hakkında fikir birliği yapabilmelidir.
Örnek iş güvenliği eğitim sunumları, etkili bir eğitim içeriği hazırlamakta size destek olabilir.
Sınıf eğitimlerinde detaylı hazırlanmış video içerikler kısa bile olsa son derece etkilidir. Son dönemde yaygın olan çevrimiçi video düzenleme uygulamaları kullanarak kolay bir şekilde videolar hazırlayabilirsiniz.
Eğitim içerikleri sadece görsel olarak değil sözlü olarak da hazırlanabilir. Bir çok eğitimde çalışma alanında yapılan pratik eğitimler, eğitim salonunda yapılan teorik eğitimlerden daha faydalı olmaktadır. Yani tehlikeli bir ekipman hakkında eğitim verirken slayt veya videolar yerine ekipman üzerinde göstererek ve kullanarak eğitim vermek daha etkili olabilir.
Eğitim Süresi
Yapılan araştırma ve gözlemler, eğitim süresi arttıkça yetişkin bireylerin konsantrasyonu ve anlama isteğinin azaldığını gösteriyor. Benzer şekilde katılımcı ilgisinin azalması sonucunda eğitimcilerin konsantrasyonu da ciddi şekilde azalıyor. Konsantrasyon ve sıkılma probleminin üzerinden gelmek için eğitim sürelerini ortalama 30 dakika kadar tutmak, daha uzun zaman gerekiyorsa mola vermek eğitim etkinliğini arttıracaktır.
Eğitim Değerlendirme
Eğitim değerlendirme aşamasında eğitimin etkinliğini ölçmek gerekiyor. Bunun en bilinen yolu ise sınav yapmak. Ancak katılımcıların eğitim seviyesine bağlı olarak sınav yapmak bile ayrı bir eğitim konusu haline gelebilir. Bazı sektörlerde hayatında ilk defa sınav olan çalışanlar görebilirsiniz.
Bu durumu kolaylaştırmak için değerlendirme soruları olabildiğince basit, kolay anlaşılan ve kolay cevaplanabilecek şekilde olmalıdır.
Sınav dışında farklı değerlendirme yöntemleri de uygulanabilir. Örneğin bir ekipmanın kullanım aşamaları belirli puan aralıklarına bölünüp katılımcılardan ekipmanı kullanmaları istenerek etkinlik ölçümü yapılabilir.
Bu içerik İsgnedir.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. İsgnedir.com`un belirtmiş olduğu “İçerik Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.