İş güvenliği çalışma talimatları, bir cihazın güvenli şekilde çalışmasını ve işyerinde güvenli davranışlar sağlamayı amaçlayan bilgi, talimat, politika ve prosedürlerin bir araya getirilmesi sonucunda oluşan dokümanlardır. İyi bir iş güvenliği talimatı, çalışanların yönetmeliklere ve şirket iş güvenliği kurallarına uymaları için bir referans kaynağı olduğu gibi iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri için de temel adımlardan birisidir.
İş güvenliği talimatları, genele yayılmış dokümanlardan uyarlandığında değil hedef kitleye uygun ve gerçek riskler göz önünde bulundurularak hazırlandığında etkili olabilirler. Etkili bir iş güvenliği talimatı hazırlamak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz.
Tehlike Kaynaklarının Belirlenmesi
İş güvenliği talimatı gerektiren tüm bilinen tehlike kaynakları ve tehlikeli faaliyetler belirlenmelidir. Bu işlem aynı zamanda risk değerlendirme çalışmasının da bir parçasını oluşturmaktadır. Eğer elinizde daha önceden hazırlanmış bir risk değerlendirmesi varsa tehlikeler için risk analizini referans alabilirsiniz.
Güvenlik Önlemlerinin Belirlenmesi
Belirlenen tehlike kaynakları için alınması gereken önlemler belirlenmelidir. Alınacak önlemleri belirlemek için standartları, iş sağlığı ve güvenliği kanunu, ilgili yönetmelikler, ILO tavsiye kararları gibi kaynakları referans alabilirsiniz.
İş güvenliği talimatlarında dikkat edilmesi gereken en önemli konu talimatın ilgili ekipman veya faaliyet için tüm tehlike ve risk konularını anlaşılır şekilde içeriyor olmasıdır. Örneğin bir ekipmanın satın alma sırasında taşıması gereken özellikler, kurulumu, kullanımı ve bakımı sırasında uyulması gereken kurallar gibi farklı çalışan gruplarını doğrudan ilgilendiren kurallar aynı talimat içinde belirgin olarak bulunabilir.
Talimatlar, uyarı levhası gibi bilgilendirme dokümanı haline getirilirken talimatta yer alan bakım veya kullanım ile ilgili kurallar kullanılabilir. Örneğin ekipman üzerinde satın alma şartları veya kurulum sırasında uyulması gereken kuralların bulunmasına gerek olmayacaktır.
İş Güvenliği Talimatı Yazım Şekli
İş güvenliği talimatı, düzenli olarak talimatı okuyacak kişiler düşünülerek hazırlanmalıdır. Talimatın ulaşacağı ve talimatı okumasını istediğimiz çalışan grubunun eğitim seviyesi, kültürel alışkanlıkları, konuştukları dil gibi etkenler mutlaka dikkate alınmalıdır. İş güvenliği talimatı, çalışanların kolayca anlayabilmeleri ve takip edebilmeleri için yazılmalıdır.
⇒ Talimatı hazırlarken basit kelimelerle kısa cümleler ve kısa paragraflar kullanın.
⇒ Etken cümle yapısı kullanın. Örneğin “makine koruyucu kapağı yerinden çıkarılmamalıdır.” yerine “makine koruyucu kapağını yerinden çıkarma.” kullanılmalıdır.
⇒ İş jargonu yerine tüm teknik terimleri doğru bir şekilde kullanın ve bu terimleri mümkün olduğunca basit ve açık şekilde tanımlayın.
⇒ Kısaltmaları açıklayın. Tüm kısaltmaları listeleyen bir bölüm yer alabilir.
⇒ Sembolleri açıklayın. Kısaltmalarda olduğu gibi sembolleri de açıklayabilirsiniz.
⇒ Talimatta yer alması gereken konulara öncelik verin. En önemli konuları talimatın odak noktasına yerleştirin.
⇒ İş güvenliği talimatında yer alan metni sunulan bilgi türüne göre biçimlendirin. Genel bilgi ve açıklamalara yer vermek için için paragrafları kullanın. Ayrı noktalara ayrılabilen bilgileri sunmak için madde işaretli listeler kullanın.
⇒ Talimatın kolay okunur ve anlaşılması için kılavuz veya içindekiler bölümü oluşturun.
⇒ Metin blokları arasında yeterli boşluk bırakın.
⇒ Konuları ve alt konuları tanımlamak veya paragrafları gruplandırmak için başlıkları ve alt başlıkları kullanın.
⇒ Okunabilir bir yazı tipi stili ve harf boyutu kullanın. Yazılı talimatlar için 10-12 punto büyüklüğü tercih edilebilir.
Dokümantasyon Takibi
İş güvenliği talimatlarında güncelliği sağlamak çok önemlidir. Bunun için bir dokümantasyon sistemi oluşturmalısınız. Yani oluşturduğunuz her talimata bir numara vermelisiniz. Bu talimat numarası İSG-TAL-01 şeklinde olabileceği gibi tamamen sizin karar verdiğiniz bir biçimde de olabilir. Burada önemli olan zaman içinde talimatların birbiri ile karışmaması ve yapılan değişikliklerin takip edilebilmesidir.
Talimat veya diğer dokümanların herkes tarafından erişilebilir bir portal üzerinde olması gerekir. Bilgisayar erişimi olmayan çalışanlar için talimatlar panosu oluşturmak da kullanışlı olabilir. Tüm çalışanların ihtiyaç duydukları anda talimatların en güncel haline ulaşabilmesi gereklidir.
Bu içerik İsgnedir.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. İsgnedir.com`un belirtmiş olduğu “İçerik Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.