Kişisel koruyucu donanımlar (KKD) az tehlikeli ofis alanlarından çok tehlikeli ve yüksek riskli şantiyelere kadar neredeyse her işyerinde hatta evlerimizde bile kullanılmaktadır.
Kişisel koruyucu donanımlar farklı tipte ve koruyucu özellikte üretilirler. Bu nedenle yapılan iş için en doğru kişisel koruyucu donanım malzemeyi seçmek zor bir karar süreci olabilir. Örneğin onlarca farklı tipte iş eldiveni ve bu eldivenlerin kendi içlerinde farklı koruma seviyeleri vardır.
Doğru kişisel koruyucu donanım türünü ve koruma seviyesini seçmek için aşağıdaki yedi adımı uygulamak size yardımcı olacaktır.
- Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS)
- Risk Değerlendirmesi
- Yasal Mevzuat
- Denetim Sonuçları
- Tedarikçi ve Üreticiler
- İş Güvenliği Uzmanları
- Çalışanlar
Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS)
Kimyasal maddelerle yapılan çalışmalarda malzeme güvenlik bilgi formları kişisel koruyucu donanım ihtiyacını belirlemek için iyi bir referans kaynağıdır. İşyerinde kullanılan her kimyasal madde için malzeme güvenlik bilgi formu bulunmalıdır.
Tavsiye Yazı: Malzeme Güvenlik Bilgi Formu
Malzeme güvenlik bilgi formları (MGBF) kullandığımız kimyasal maddenin güvenli depolama ve kullanım koşullarını belirtecektir. Gerekli kişisel koruyucu donanım tipleri de bu dokümanlardan elde edilebilir.
Örneğin, PVC tutkalı için güvenlik bilgi formuna hızlı bir şekilde bakıldığında, üreticinin, yüzünüzü ve gözlerini korumak için bir yüz koruyucu maske, yan siperleri olan güvenlik gözlükleri, kimyasal maddelere karşı dayanıklı iş eldivenleri kullanılması gerektiği görülebilir.
Risk Değerlendirmesi
İşyerinde yapılan risk değerlendirmesi, tehlike ve risklerin ortadan kaldırılması yolunda en önemli adımların başında gelir. Risk değerlendirmesi yapılırken çalışanlar hangi görevleri yerine getireceği ve bu görevlerle ilişkili riskler değerlendirilir. Çalışanın yapacağı işle ilgili riskler değerlendirilirken kullanılması gereken KKD türü de ortaya çıkacaktır.
Ancak riskleri önleme prensiplerine göre kişisel koruyucu donanım kullanmak öncelikli bir tedbir değildir. Risk kontrol hiyerarşisi yardımıyla tehlikeyi ortadan kaldırmak veya kontrol etmek için daha etkili ve kalıcı yollar aranmalıdır.
Bu adımlar riskleri tamamen ortadan kaldırmazsa, KKD’ye başvurmanız gerekecektir.
Şirketinizin yüksek katlı bir bina inşa ettiğini varsayalım. Yüksekte çalışmaktan kaçınmanın bir yolu yoktur, ancak bazı riskleri vinçler, asansörler, korkuluklar ve sağlam bir eğitim programı ile yönetebilirsiniz.
Yine de, bunların hepsini uyguladıktan sonra bile, bazı KKD’ler hala gerekli olacaktır. Örneğin barikatlı kaldırma bölgeleri ve baş üstü koruma sınırları, düşen malzemelerle ilgili riskleri azaltır, ancak bunları tamamen ortadan kaldırmaz.
Yasal Mevzuat
Kanun, yönetmelik, tebliğ veya diğer mevzuat maddelerindan yararlanarak işyerinde kullanılması gereken kişisel koruyucu donanım türleri belirlenebilir.
Ülkemizde Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik, hangi iş için hangi kişisel koruyucu donanımların kullanılması gerektiğini belirler. Ancak bu yönetmelikte kullanılacak kkd’nin hangi koruma sınıfında olması gerektiği belirtilmez. Bunun için risk değerlendirmesi veya diğer yöntemler uygulanmalıdır.
Ayrıca Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği de kkd’lerin üretim, tasarım ve kullanım şartlarını belirler.
Denetim Sonuçları
İşyerleri çeşitli taraflar tarafından zaman zaman denetlenebilir. Bu taraflar bakanlık, kalite belgelendirme kuruluşları, iç denetim, tedarikçi denetimi şeklinde olabilir.
Denetimler sırasında kişisel koruyucu donanımların kullanımı ve koruma seviyeleri hakkında elde edilen bulgular kkd seçiminde bizlere yardımcı olabilir.
Tedarikçiler ve Üreticiler
Tedarikçiler ve üreticiler iş ve çevre için doğru KKD’yi belirlemeye çalışırken en doğru kaynaklar arasındadır.
Büyük ürün tedarikçileri genellikle kapsamlı bir sağlık ve güvenlik prosedürü uygularlar. Bu nedenle ürünlerinin yerel ve ulusal standartlara uygun olmasını sağlamak için çaba gösterirler. Böyle bir üretici veya tedarikçi ile çalışmak ekipmanı veya malzemeyi satın almadan önce incelemenize izin vermekle kalmayacak, aynı zamanda uyumluluk hakkında sorular sorma ve KKD’nin kullanımı ve bakımı hakkında tavsiyelerde bulunma fırsatı verecektir.
İş Güvenliği Uzmanları
Kişisel koruyucu donanım seçimi ve kullanımı hakkında tavsiye vermek, iş güvenliği uzmanı görevleri arasında yer alır. Aynı zamanda iş sağlığı ve güvenliği eğitim müfredatının temel unsurlarından biridir.
Kullanılan ekipmana özel eğitim ve KKD’nin ne, ne zaman ve nasıl kullanılacağına öncelik verme kabiliyetine sahip, nitelikli bir iş güvenliği uzmanı, kkd seçme sürecinde çok faydalı olabilir.
Çalışanlar
Çalışanlar bazen KKD seçim sürecinde göz ardı edilir, ancak çok değerli geri bildirim sağlayabilirler. Sonuçta, yapılan işlerin zorluklarını en yakından biliyorlar ve her gün KKD giymek zorunda kalacaklar.
Örneğin, düşme önleyici ekipman giymek için gerekli olan bir çatı tamircisi, işlerinin mevcut kapsamı için hangi marka ve tarzın en iyi olabileceği konusunda fikir verebilir. Çalışanlar aynı zamanda konfor ve pratiklik gibi standartların ve mevzuatta yer almayan konularda da fikir verebilirler.