Bir iş yerinde mutlaka makine kullanmadan, sadece insanların yaptığı işler vardır ve genelde en büyük tehlikeyi bu işler oluşturur. Bu işlerin tehlike oluşturmasının sebebi, hatalı yöntem uygulanmasıdır. Ne var ki en kolay ve masrafsız değişebilecek etken çalışma yöntemidir. Bu nedenle çalışma yöntemlerini iyi incelemek bize büyük fayda sağlar.
Ne tür çalışma yöntemleri tehlike oluşturur ?
İş güvenliği yaklaşımında yükler, makineler, iş yoğunluğu, sıcak ortamlar gibi genel bazı tehlike kaynakları vardır. Bir iş yapılırken, bu tür tehlike kaynakları ile insanlar arasında doğrudan bir etkileşim varsa ortada muhtemel bir hatalı çalışma yöntemi vardır diyebiliriz.
Örneğin, elle yük taşınan bir işletmede taşınan yüklerin ağırlığı ortalama 25 kg’dan fazla ise bu hatalı bir çalışma yöntemidir ve değişmesi gerekir. Bir başka örnek, sürekli araçlara yükleme yapılan bir işletmede yükler yerden araç kasasına kaldırarak yükleniyorsa bu da hatalı bir çalışma yöntemidir ve değişmesi gerekir.
Çalışma yöntemlerini tespit edip oluşturabilecekleri tehlikeleri belirlemek, ortam gözetiminin etkin olmasında çok önemlidir.
Çalışanların iş güvenliği kurallarına yaklaşımı
Çalışma yönteminin oluşmasında en büyük etken çalışanların iş güvenliğine olan bakış açısıdır. Klasik yöntemlerin çoğunlukla kullanıldığı işletmelerde, sürekli kullanılan alışılmış yöntem hatalı bile olsa en doğrusu olarak görülür ve benimsenir. Eğer iş yerinde uzun süredir devam eden bir çalışma varsa ve bazı çalışanlar da aynı oranda uzun süredir çalışıyorsa “bana bir şey olmaz” yaklaşımı genel görüşü oluşturacaktır. Bu durumda sadece yöntem değil yöntemi uygulayan kişilerin bakış açılarının da değişmesi gereklidir.
Tavsiye Yazı: İş Güvenliği Kuralları Neden Önemlidir ?
Çalışma yöntemi nasıl değiştirilmelidir ?
İnsan odaklı çalışma yöntemlerinin değişmesi düşük maliyetli ancak ön yargı ile karşılaşabileceğiniz bir değişimdir. Yapılan iş, yeni çalışma yönteminde de insan odaklı yapılırsa ek maliyet oluşturmayacaktır ve yöneticiler kolayca kabul edecektir ancak çalışanlar ön yargı duyacaktır. Örneğin, yukarıdaki örnekte bahsedilen sürekli 25 kg üzeri ağırlıkta yük taşınan işletmede yüklerin ağırlığı azaltılabilir. Bu ilk başta çalışanlar tarafından “iş yetişmez” gerekçesi ile kabul görmeyecektir ancak daha hafif yüklerin daha hızlı kaldırılıp taşındığını gördüklerinde önyargıları kırılacaktır.
Benzer şekilde hızlı ancak düzensiz bir çalışma ortamında, çalışma ortamının düzenli tutulması ile ilgili bazı yeni kurallar getirmek çalışma yöntemini değiştirmektir. Bu da “uyulacak ekstra kural” anlamına geldiğinden önyargı ile karşılanacaktır ancak düzenli çalışma ortamı sayesinde aynı iş daha az zamanda bittiğinde ve daha az kaza olayı yaşandığında yeni yöntem kabul görecektir.
Bu gibi isabetli ve maliyetsiz çalışma yöntemi değişiklikleri iş güvenliği uzmanı olarak size karşı yaklaşımı değiştirecektir.
Ortam gözetimi tavsiyeleri
Çalışma ortamı gözetimi mutlaka geniş zaman içinde yapılmalıdır. Tek bir çalışanın yaptığı kısa çalışma, çalışma yöntemi hakkında bilgi verecek doğrulukta değildir. Yöntemi gözlemlerken, hava sıcaklığı, mevsim, çalışanların toplu psikolojik ve moral durumu gibi etkenler de dikkate alınmalıdır.