İşyerindeki risklerin önlenmesinin veya azaltılması amacıyla kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır. Bu kişisel koruyucu donanımların yani iş güvenliği ekipmanlarının taşıması gereken asgari şartlar ve özellikler yönetmelik ve çeşitli standartlarla belirlenmiştir.
Piyasada bulunan iş güvenliği malzemelerinin tamamına yakını ilgili standarda uygunluk belgesine sahiptir. Ancak yetersiz denetimler ve yaptırımlar nedeniyle sahip olduğu yeterlilik belgesindeki şartları yerine getiremeyen ürünlere çok sık rastlanmaktadır.
Bunun yanında firmalar zaman zaman yapılan işe uygun olmayan, gereksinimleri karşılamayan veya riskleri azaltmak yerine yeni riskler oluşturan iş güvenliği ekipmanları seçmekteler.
Bu yazıda, yetersiz veya ihtiyaçları karşılamayan malzeme seçimine nasıl engel olunabilir anlatmaya çalışacağız.
İşe uygun ekipman seçilmelidir
İş güvenliği malzemeleri mevzuat gereği veya çok sık yaşanan türde küçük kazaların etkilerini azalmak için alınırlar. Öncelikle gerçekten o malzemelere ihtiyacınız olup olmadığını ve ne kadar sayıda ihtiyacınız olduğunu tespit etmelisiniz. İhtiyacınız olan iş güvenliği malzemelerinin karşılaması gereken koşulları da belirlemelisiniz.
Örneğin, bir çok farklı modelde iş ayakkabısı vardır. İş yerinde bulunan risklere uygun bir model seçmek daha doğru olur. İş güvenliği levhaları da çok farklı boyutlarda olabilir, yakın mesafeden görülecek levhaları küçük, uzaktan da görülmesi gerekenleri büyük ve net levhalar arasından seçebilirsiniz.
Kullanmadan önce test edin
İş güvenliği malzemeleri sektörünün gelişmesi ile beraber her türlü mali ve fiziki ihtiyaca uygun malzeme bulunmaya başlandı. Zaman zaman, yaşanan kazalardan sonra yapılan testlerde kişisel koruyucu donanımların sahip oldukları belgelerde belirtilen özelliklere aslında sahip olmadığı ortaya çıkmakta. Bunun anlamı firmaların test ve numune için ürettikleri ürünler ile seri olarak satışa sundukları ürünlerin aynı kalitede olmamasıdır.
Bu gibi durumları önlemek için, toplu olarak almayı düşündüğünüz iş güvenliği malzemesini kendiniz bir müşteri gibi gidip bir kaç adet satın alıp deneyebilirsiniz. Örneğin, iş ayakkabısı, baret, iş elbisesi, iş eldiveni, emniyet kemeri gibi malzemeleri, kendi çalışma şartlarınıza göre güvenli ortamlarda test edebilirsiniz.
Malzemelerin etkilerini değerlendirin
Çoğu çalışan, iş güvenliği önlemlerinin gerçekten tehlikeli bir durum olduğunda alındığını düşünür. İş güvenliği malzemesi alırken, çalışanların yaptıkları işe bakışlarını değiştirmemek çok önemlidir. Örneğin gürültü sınırı tehlikesi olmayan bir iş için kulak tıkacı bulundurursanız, bu durum çalışanlar arasında işin fazla gürültülü olduğu ve kulaklarına zarar vereceği algısı oluşturacaktır. Zaman içinde bu algı çalışanların kabul ettiği bir gerçek halini alır ve her fırsatta öne sürülür.
Bunun yanında bazı iş güvenliği malzemeleri, o riske hiç maruz kalmayan çalışanlara da verilebilir. Örneğin orta ve üst düzey yöneticiler, üretim alanında iş ayakkabısı giymelidir. Bu durum çalışanlar için örnek davranış oluşturacaktır.