İş sağlığı ve güvenliği kanunu, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Hangi İşyerleri İsg Kanunu Kapsamındadır ?
6331 sayılı isg kanunu, kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
Ancak Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri, afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri, ev hizmetleri, ve çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar için bu kanun uygulanmaz.
Yaşam güvenliği ile ilgili yazılarımızda belirttiğimiz ev kazaları, iş sağlığı ve güvenliği kanunu kapsamı dışında bırakılmıştır. Bu da genel sağlık ve güvenlik kültüründe bir boşluk yaratmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hangi Bakanlık Tarafından Hazırlanmıştır
1993 yılında bilim insanları, sendika temsilcileri ve meslek odalarının temsilcilerinin katılımıyla iş sağlığı ve güvenliği kanununun çalışmaları başladı. Üzerinde genel olarak uzlaşılan kanun taslağı 7 Nisan 1995 tarihini taşıyor.
Ancak iktidar değişimleri nedeniyle o dönemde kanunlaşamayan taslak çalışma, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çabalarıyla 6 Haziran 2012 tarihinde kabul edildi.
Kanun Hangi Alanlara Düzenleme Getirir?
İş sağlığı ve güvenliği kanunu aşağıdaki ana konular hakkında maddeler içerir;
- İşveren ile Çalışanların Görev, Yetki ve Yükümlülükleri
- Konsey, Kurul ve Koordinasyon
- Teftiş ve İdari Yaptırımlar
- Çeşitli ve Geçici Hükümler
İşveren ile Çalışanların Görev, Yetki ve Yükümlülükleri
İş sağlığı ve güvenliği, işveren, devlet ve çalışanlardan oluşan bir yapıdır. Kanun bu bölümde işveren ve çalışanların üzerine düşen görev ve sorumlulukları belirlemiştir. İşverenlere, iş sağlığı ve güvenliği konusunda ciddi sorumluluklar yüklenmiş ve sorumluluktan kaçma hakları sınırlandırılmıştır.
İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez.
İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
Detaylı olarak baktığımızda; risklere karşı önlem alma, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri, iş güvenliği ve işçi sağlığı, bakım onarım ve ölçüm faaliyetleri, acil durum planları, sağlık gözetimi, eğitim ve bilgilendirme gibi konularda yükümlülükler belirlenmiştir.
Risklerden Korunma
Madde 5’i içeren risklerden korunma ilkesi bölümünde risklerden kaçınma ve risklerle kaynağında mücadele etme hükümleri yer alır.
Risklerden korunmak için risk kontrol adımları uygulanmalıdır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri olarak ifade edilen iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli hizmetleri madde 6’yı içeren bu bölümde belirlenmiştir.
İşverenler, işyerlerinde tehlike sınıfı ve çalışan sayısına uygun olarak iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve gerekiyorsa diğer sağlık personelinden hizmet almak zorundadır.
İşverenler bu hizmetleri OSGB adı verilen firmalardan fatura karşılığında da alabilirler.
Tavsiye Yazı: OSGB Nedir
50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri, bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamladıktan sonra bazı iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendileri yürütebilirler.
Tavsiye Yazı: İşverenlerin Yapabileceği İş Güvenliği Hizmetleri
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi
Bakanlık, belirli koşulların sağlanması durumunda işyerlerine çeşitli destekler verebilir.
Tavsiye Yazı: İş Sağlığı ve Güvenliği Destekleri
İşyeri Hekimleri ve İş Güvenliği Uzmanları
İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimlerinin görev, yetki ve sorumlulukları hakkında genel çizgiler bu bölümde belirlenmiştir.
Tavsiye Yazı: İş Güvenliği Uzmanı Görev ve Sorumlulukları
Tavsiye Yazı: İşyeri Hekimi Görev ve Sorumlulukları
Tehlike Sınıfının Belirlenmesi
Tehlike sınıfları, işyerinin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini belirleyen bir sınıflandırmadır.
Tehlike sınıflarının belirlenmesi ile ilgili hükümler bu bölümde belirtilmiştir.
Tavsiye Yazı: İşyeri Tehlike Sınıfı Nasıl Belirlenir
Risk Değerlendirmesi, Kontrol, Ölçüm ve Araştırma
İşveren, risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. İşveren ayrıca risk değerlendirmesi sonucu alınacak önlemleri ve kullanılması gereken kişisel koruyucu donanım tiplerini belirler.
Tavsiye Yazı: Risk Değerlendirmesi Yapma Rehberi
Risklerin belirlenmesi amacıyla gerekli muayene, test ve ölçümlerin de yapılması da işveren sorumluluğundadır.
Tavsiye Yazı: Ekipman Muayenesi
Acil Durum Planları, Yangınla Mücadele ve İlk Yardım
Tahliye
Çalışmaktan Kaçınma Hakkı
İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Kayıt ve Bildirimi
Sağlık Gözetimi
Çalışanların Bilgilendirilmesi
Çalışanların Eğitimi
Çalışanların Görüşlerinin Alınması ve Katılımlarının Sağlanması
Çalışanların Yükümlülükleri
Çalışan Temsilcisi
Konsey, Kurul ve Koordinasyon
Bu bölümde işçi sağlığı ve iş güvenliği konularında kurulacak kurul ve komisyonların genel şartlarından bahsedilmiştir.
Ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili politika ve stratejilerin belirlenmesi için tavsiyelerde bulunmak üzere Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi kurulmuştur.
Ayrıca 50 ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve sürekli işlerin yapıldığı iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturur.
Tavsiye Yazı : İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu
Teftiş ve İdari Yaptırımlar
Bu bölümde denetim, işin durdurulması ve idari cezalarla ilgili yaptırımlar düzenlenmiştir.
İş sağlığı ve güvenliği kanununda yer verilen konularla ilgili ayrıca yönetmelikler ve tebliğler çıkarılarak uygulama yöntemleri belirlenmiştir.
Tavsiye Yazı: Müfettişlerin Denetimlerde En Çok İncelediği Konular
Tavsiye Yazı: İdari Para Cezaları
Bu içerik İsgnedir.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. İsgnedir.com`un belirtmiş olduğu “İçerik Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.